آرتاشس تومانیان در خصوص زمان احتمالی درگیری فعلی با جمهوری آذربایجان و رسیدن به راه‌حل واقعی می‌گوید «در شرایطی که عملیات نظامی تمام عیار در جریان است پیش بینی کردن بسیار دشوار است».
سفیر جمهوری ارمنستان در تهران در خصوص زمان احتمالی درگیری فعلی با جمهوری آذربایجان و رسیدن به راه‌حل واقعی می‌گوید «در شرایطی که عملیات نظامی تمام عیار در جریان است پیش بینی کردن بسیار دشوار است».
به گزارش خبرگزاری تسنیم، تنش بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر قره باغ کوهستانی، از اوایل هفته جاری دوباره بالا گرفته و به درگیری نظامی کشیده است؛ تا جایی که از تسلیحات سنگین استفاده شده و تلفاتی جانی نیز گزارش شده است.
مناقشه دو کشور بر سر قره باغ، زخم کهنه‌ای است که چندین دهه قدمت دارد و هر از چند گاهی سر باز می‌کند. اما با گذشت سال‌ها همچنان این پرونده باز است و به سرانجام نرسیده است. ایران سعی کرده است در قبال این موضوع سیاست عدم جانبداری را در پیش گرفته، اما برای کمک به طرفین برای توقف درگیری و برقراری صلح و آرامش اعلام آمادگی کرده است.
هر چند ماجرای این روزها مسئله جدیدی نیست، و به یکباره حادث نشده است، اما همچنان افکار عمومی پیگیر این مسئله هستند. خبرگزاری تسنیم برای روشنگری در این خصوص سعی کرده است مستقیما به سراغ سفرای جمهوری آذربایجان و ارمنستان در ایران برود و در خصوص آنچه این روزها می‌گذرد کسب اطلاع کند. برای ارائه دیدگاه‌های دو طرف، خبرگزاری تسنیم درخواست مصاحبه با سفرای جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان را ارائه کرد که سفیر جمهوری آذربایجان با مصاحبه حضوری موافقت کرد، اما سفیر جمهوری ارمنستان با انجام مصاحبه به صورت کتبی موافقت کرد. سوالات مطرح شده در هر دو مصاحبه تقریبا یکسان بوده‌اند، اما به واسطه انجام مصاحبه حضوری با سفیر جمهوری آذربایجان، چند سوال تکمیلی در حین مصاحبه نیز پرسیده شده است.
در ادامه، متن مصاحبه تفصیلی تسنیم با آقای آرتاشس تومانیان، سفیر جمهوری ارمنستان در تهران و دیدگاه‌های وی درباره تحولات اخیر از نظر مخاطبان محترم می‌گذرد.
تسنیم: دلیل آغاز عملیات نظامی بین ارمنستان و آذربایجان چیست؟
سفیر جمهوری ارمنستان: علت، موضع گیری سخت و افراطی آذربایجان، پرهیز از روند مذاکرات صلح و اندیشه حل مناقشه قراباغ از طریق نظامی می‌باشد.
تسنیم: اینگونه برخوردها معمولا سریعا راه حل خود را پیدا کرده و آتش بس برقرار شده است، چرا این بار به این حد از تنش رسیده است؟
سفیر جمهوری ارمنستان: برقراری آتش بس پس از برخوردهای نظامی همواره با مشکلاتی همراه بوده است و هرگز به راحتی برقرار نشده اند. در ارتباط با تحولات اخیر باید اذعان نمود که سطح و وسعت درگیری را طرف متخاصم یعنی آذربایجان از پیش تعیین نموده است. در حقیقت رهبریت نظامی- سیاسی آذربایجان از روند مذاکرات صلح خارج شده و مایل به حل مسئله از طریق جنگ می‌باشد. موضع طرف ارمنی صریح و مورد پذیرش جامعه بین المللی است و آن این است که مناقشه راه حل نظامی ندارد.
تسنیم: آیا تحولات هفته های اخیر به معنای آماده شدن طرفین برای جنگی طولانی مدت می‌تواند باشد؟
سفیر جمهوری ارمنستان: طرف ارمنی طرفدار و خواستار حل مسئله از طریق مذاکرات صلح می‌باشد ولی ما آماده پذیرش چالش‌های تحمیلی نیز هستیم و در این باره اتحاد کاملی بین ارمنستان، آرتساخ (قراباغ کوهستانی) و کل ارامنه وجود دارد. البته جنگ باعث تلفات انسانی نیز دارد که این برای ما فقدانی است بی بازگشت. ارمنستان و آرتساخ عزم و اراده راسخ خود را برای مقابله و خنثی سازی تفکرات اتحاد آذربایجان – ترکیه جزم نموده اند. ارمنستان کاملا اطمینان دارد که ماجراجویی های نظامی آذربایجان به شکست انجامیده و آذربایجان بالاجبار در تفکرات خود در زمینه حل مسائل از طریق نظامی عقب نشینی نموده و با مردم قراباغ نه با زبان توپخانه بلکه دور میز مذاکرات صلح سخن خواهد گفت. و تنها راه پرهیز از آن رسیدن به گذشت‌های متقابل از طریق مذاکرات صلح می‌باشد.
تسنیم: چرا گروه میانجی مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا تا به امروز در ارتباط با حل مناقشه موفق نبوده است؟ آیا شما نسبت به این موضوع خوش‌بین هستید؟
سفیر جمهوری ارمنستان: گروه مینسک تشکیل شده است از سوی سازمان امنیت و همکاری اروپا و کشورهائی که ریاست مشترک آن را به عهده دارند (روسیه، آمریکا و فرانسه) تنها مرجع بین المللی حل مسئله قراباغ می‌باشد. طرف ارمنی امروز هم با کشورهای فوق الذکر همکاری دارد. علاوه بر آن باید متذکر شوم که روسیه شریک و همکار راهبردی ما و عضو محوری سازمان کشورهای امنیت جمعی است، سازمانی که مهمترین تشکل تامین امنیت بین المللی ارمنستان می‌باشد.
تسنیم: نقش ترکیه را در این تحولات چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این اواخر ترکیه در نخجوان رزمایشی برگزار کرد و ظاهرا نیروهای خود را از آنجا خارج نکرده است. آیا هدف ترکیه ایجاد پایگاه نظامی در نخجوان است؟ این امر تا چه حد می‌تواند باعث تشدید تنش شود و یا به حل مسئله کمک کند؟
سفیر جمهوری ارمنستان: چگونه می‌تواند کشوری که در مورد مناقشه رویکردی کاملا یکجانبه و نسبت به ارمنستان رفتاری خصمانه از خود بروز میدهد به حل مسئله کمک نماید؟ رزمایش مورد اشاره شما غیر از نمایش قدرت در نزدیکی مرزهای ارمنستان و ایران امروز به عامل واقعی وغیر قابل انکار شرکت در برخوردهای نظامی بدل شده است. تصور می‌کنم که این امور باید موجبات نگرانی ایران را نیز فراهم نمایند. در عین حال در صحنه خبررسانی (از جمله ایرانی ها) اطلاعات بسیار و متعددی در مورد جذب گروههای تروریستی کشورهای مختلف از سوی آذربایجان وجود دارد. آیا این مسئله که این گروهها پس از پایان عملیات نظامی در کجا باید ظاهر و یا مستقر شوند، ایران را نگران نمی کند؟
تسنیم: دیدگاه شما درباره میانجی‌گری ایران چیست؟ تصور می‌شود که ایران از نظر روابط تاریخی، همجواری و بیطرفی می‌توانست در راستای حل این مناقشه مثمر ثمر باشد.
سفیر جمهوری ارمنستان: موضع متعادل و متوازن ایران در ارتباط با حل مناقشه قراباغ بسیار مهم است. علی الخصوص موضع تغییرناپذیر ایران در قبال حل مناقشه از طریق مذاکرات، صلح را مد نظر دارم. اعلامیه روزهای اخیر آقای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خطاب به طرفین مناقشه و اعلام آمادگی برای مساعدت به بازگشت آنان به مذاکرات صلح برای ما بسیار امر مثبتی بود. در ارتباط با احتمال اقدام میانجی گری ایران قابل ذکر است که امروزه عرصه فعال میانجی گری بین المللی ریاست سه گانه گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا می‌باشد و برای جایگزینی آن هیچگونه دستور کاری وجود ندارد.
تسنیم: نقش آمریکا و روسیه در تحولات اخیر چیست؟
سفیر جمهوری ارمنستان: هر دو کشور از روسای گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا بوده و هر دو خواستار توقف عملیات نظامی و شروع مذاکرات صلح می‌باشند.
تسنیم: به نظر شما عملیات نظامی چه مدت ادامه خواهد داشت و چگونه به حل واقعی و دائمی آن می‌توان رسید؟
سفیر جمهوری ارمنستان: در شرایطی که عملیات نظامی تمام عیار در جریان است پیش بینی کردن بسیار دشوار است. آن هم زمانی که آذربایجان در راستای خاک ارمنستان نیز دست به حمله و تعرض زده است. مایلم تاکید نمایم که ما، ارمنستان و آرتساخ عزم خود را جزم کرده ایم تا با تمام توان خود از امنیت ساکنان قراباغ دفاع نمائیم. امنیت آرتساخ، امنیت ارمنستان است.
