60-ամեակը բոլորեց ազգային վեհ գաղափարախօսութեամբ տոգորւած Հ. Մ. «Սիփան» միութիւնը

Սրանից 60 տարիներ առաջ Թեհրանի հայահոծ Սասուն քաղաքամասում, մի խումբ ազգայինների եւ ազգային մարմինների անվերապահ ջանքերով հիմքը դրւեց մի այնպիսի միութեան, որը վեց տասնամեակներ շարունակ դաստիարակել ու սնուցանել է սերունդներ ազգային վեհ գաղափարախօսութեան՝ Հայ Դատի անխափան երթի պահպանման ուղիով: Այդ վեհ գաղափարախօսութեան արգասիքը նշմարւեց նաեւ միութեան 60-ամեակի յոբելենական հանդիսութեան ընթացքում, քանի որ միութեան վարչութիւնը որոշել էր ներքին մասշտաբով նշել Հ. Մ. «Սիփան» միութեան 60-ամեակը, քանզի գումարի հսկայ մասը նւիրաբերւել է Արցախից բռնի տեղահանւած հայրենակիցների համար կենսական գոյքերի ապահովման ի խնդիր:

Հ. Մ. «Սիփան» միութիւն, որը Սիփան լեռան հզօրութեամբ, քաղաքամասում դիմակայել է ապազգային բազմաթիւ խոչընդոտների, յանուն հայ ժողովրդի եւ Թեհրանի հայ համայնքի բարօրութեան: 60-ամեայ յոբելեարի առիթով թւականիս դեկտեմբերի 15-ին կազմակերպւել էր հանդիսութիւն Հ. Մ. «Սիփան» միութեան «Նայիրի» սրահում:

60-ամեայ յոբելեանին, ներկաները տեսաֆիլմով դիտեցին միութեան 60-ամեայ անցած ուղին, որի ընթացքում միութեան հիմնադիրներից հանգուցեալներ, ազգային-հասարակական գործիչներ՝ Նորայր Էլսայեանի, Նորայր Շահնազարեանի, Եղիշ Գալստեանի եւ վաստակաշատ մի քանի միութենականների խօսքերը ձայնասփռւեցին, ովքեր տարբեր առիթներով ժամանակին արտայայտւել էին: Տեսաֆիլմը ներկայացնում էր միութեան հիմնարկէքը եւ հետագայ տարիներին ծաւալած աշխատանքները: Ապա ներկաները յոտնկայս ունկնդրեցին միութեան հիմնը, որի բառերը պատկանում են իրանահայ բանաստեղծ Ալմինի գրչին, իսկ երաժշտութիւնը՝ վաստակաւոր երաժիշտ եւ դիրիժոր Տիգրան Սուքիասեանին, ով հանդիսացել է միութեան «Կոմիտաս» երգչախմբի հիմնադիր ու երկար տարիների խմբավար, չխնայելով իր լաւագոյնը յանուն «Սիփան»-ի:

Յոբելեանական հանդիսութեան հաղորդավար Նորիկ Ղարաբէգեանը իր ողջոյնի խօսքը փոխանցելով ներկաներին ընդգծեց, որ հայ ժողովուրդը իր յաղթանակները ձեռք է բերում մեծ զոհաբերութիւնների գնով, իսկ դրանց պահպանման համար անհրաժեշտ է բոլորի ներդրումն ու նւիրումը եւ միասնական աշխատանքը: Նա ապա հրաւիրեց Քարմէն Չհարմահալիին, ով փոխանցեց միութեան վարչութեան խօսքը: Նա իր ելոյթի ընթացքում անդրադառնալով «Սիփան» միութեան հիմնադրման նպատակների մասին ասաց. «2023 թւականը յոբելեանական տարի էր Հ. Մ. «Սիփան» միութեան համար:

Եւ ինչպէս ամէն յոբելեան, այս մէկը եւս ուրախութեան եւ հպարտութեան աղբիւր էր: Սերունդների վաստակը եւ զոհողութիւնը յիշելու առիթ էր:

Յիշել եւ նորերին յիշեցնել, թէ ինչպէս հիմնադրւեց «Սիփան» միութիւնը: Ի մի հաւաքելով հայ երիտասարդութեանը եւ պատանեկութեանը, կերտել ու զարգացնել նրանց մէջ կրօնաբարոյական ըմբռնում եւ ազգային նկարագիր, տալ նրանց հայեցի դաստիարակութիւն, ֆիզիկական վարժութիւն ու վառ պահել յեղափոխական պայքարի ոգին:

Սա է եղել «Սիփան» միութեան հիմնադրման նպատակը, որը ներառւած է ծրագիր-կանոնագրի գրքում: Ահաւասիկ երեք բառեր, ոգի, կանոնագիր եւ պատասխանատւութիւն, որոնք շաղկապւած են իրար, որոնց մէջ է «Սիփան» միութեան իմաստը խտացւած: Մէկը միւսը լրացնող եւ մէկը միւսին աւելի ուժեղացնող:

«Սիփան» միութեան հիմնադիրները մտածում էին, որ պէտք է ոգեկան արժէքներով հարստացնել միութիւնը:

«Սիփան» միութեան հիմքն ու առաջնորդը ոգին էր: Թէպէտ եղան դժւարին օրեր, թէպէտ եղան խոչընդոտներ, բայց «Սիփան»-ը մնաց անսասան եւ շարունակեց իր նւիրական ուղին»:

Միութեան վարչութեան խօսքի այլ բաժնում նշւած էր. «Հ. Մ. «Սիփան» միութեան համար դիւրին չի եղել այս 60-ամեայ երթը: «Սիփան»-ը իր գոյութիւնը պահեց անհամար դժւարութիւններից, տառապանքներից ու տագնապներից անցնելով:

Ուրախ ու տխուր օրերով, սակայն մնաց աննկուն ու կեանքի անհարթ ուղիներից քայլեց անսայթաք, զինւած իր կատարելիք դերի հանդէպ ունեցած հաւատքով:

«Սիփան» միութիւնը հայապահպանման եւ հայեցի դաստիարակութեան վեհ նպատակից ելնելով իր անհերքելի դերակատարութիւնն ունի Թեհրանի հայ համայնքում:

Նոր սերնդի հայեցի դաստիարակութեան գործում «Սիփան» միութիւնը կատարել է իր ծառայութիւնը, եւ ի պատիւ «Սիփան»-ի, արդար հպարտութեամբ պիտի ասենք, որ «Սիփան»-ը յաջողել է իր այդ առաքելութեան մէջ»:

Միութեան 60-ամեայ յոբելեանի առիթով յղւել էին ուղերձներ: Թեհրանի հայոց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ արք. Սարգսեանի ուղերձը ընթերցելու նպատակով հրաւիրւեց Տ. Սարգիս քհնյ. Խոսրովեանը, իսկ Նորիկ Ղարաբէգեանը ընթերցեց Թ.Հ.Թ. Թեմական խորհրդի յղած ուղերձը եւ այլ ուղերձներ: Տեսակապով ուղերձներ էին յղել միութեան անցեալի վարչականներ ու վարչութիւնների նախագահներ Սերոժ Սուքիասեանը, Ժոզէֆ Մեհրաբեանը եւ ուրիշներ:

Միջոցառմանը հրաւիրւեց իր խօսքը փոխանցելու «ԱԼԻՔ» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր Արամ Շահնազարեանը: Իր ելոյթի ընթացքում Արամ Շահնազարեանը անդրադառնալով Հ. Մ. «Սիփան» միութեան ազգային գաղափարախօսութեամբ ընթացող ուղուն նշեց. «Թեհրանի ազգային-հասարակական կեանքում «Սիփան» միութիւնը կրթել է, կրթում է եւ պէտք է կրթի սերունդներ: Այն մեծ դերակատարութիւն է ունեցել, այլ ունի եւ ունենալու է ոչ միայն սերունդների դաստիարակման գործում, այլ՝ նաեւ Թեհրանի հայկական համայնքի համար ղեկավար անհատներ դաստիարակելու գործում: Անհատներ, որոնք կիմանան, թէ ինչ նշանակութիւն ունի իրանահայ համայնքն ընդհանրապէս ողջ հայութեան ընտանիքում, ինչ կարեւորութիւն ունի իրանահայ համայնքի պահպանումը եւ ինչ նմշանակութիւն կարող է ունենալ իրանահայ համայնքն ընդհանրապէս համահայկական կեանքում»: Նա նշեց. «Հ. Մ. «Սիփան» միութիւնը եղել է այս համայնքի ամենագաղափարական միութիւնը, որի հիմնադիրները եղել են նւիրեալ ազգայիններ, եղել են նւիրեալ Դաշնակցականներ եւ ազգային գաղափարախօսութիւնը ու Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան գաղափարախօսութիւնը, Հայ Դատի գաղափարախօսութիւնը եղել է «Սիփան»-ի հիմքում եւ «Սիփան»-ը ստեղծւել է այդ գաղափարախօսութեան շուրջ»: Օրւայ բանախօսը նշեց. «Այս հանգամանքից ելնելով շատ ծանր բեռ է դրւում «Սիփան»-ի եւ «Սիփան»-ականների ուսերին, մանաւանդ այս օրերին, երբ համազգային տեղատւութիւն ենք ապրում, ցաւալի է, որ «Սիփան»-ի 60-ամեակը 2023 թւականին համընկաւ Արցախի կորստի հետ, մեր ժողովրդի վերջին 30 տարւայ իրականութեան ամենամեծ նւաճումը Մայիսի 28-ից եւ ՀՀ անկախացումից յետոյ, եղել էր՝ Արցախի ազատագրումը եւ ազատ ու անկախ Արցախը, որը ցաւօք սրտի դաւաճանաբար նւիրւեց թշնամուն, յանձինս Հայաստանում իշխող ապազգային իշխանութեան, որոնց համար ազգային-գաղափարախօսութիւնը անիմաստ էր»:

Հանդիսութեանը իրենց ներկայութեամբ պատւել էին՝ Իրանի Իսլամական խորհրդարանում Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան պատգամաւոր Արա Շահվերդեանը, Թ.Հ.Թ. Պատգամաւորական ժողովի քաղաքամասի պատգամաւորներ, եւ ներկայի ու անցեալի միութենականներ:

Հանդիսութեանը ելոյթներով հանդէս եկան Թ.Հ.Թ. Թեմական խորհրդի անդամ եւ «Սիփան»-ի հիմնադիրներից Հայկազ Շիրւանեանը, Արմէն Բեգլարեանը, Նորայր Աբուլեանը, Արին Միրզայեանը: Բեմ հրաւիրւեց Իրանի Իսլամական խորհրդարանում Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան պատգամաւոր Արա Շահվերդեանը: Իր ելոյթի ընթացքում պատգամաւորը ողջունելով Հ. Մ. «Սիփան» միութեան հիմնադրման 60-ամեակը, կարեւորութեամբ անդրադարձաւ միութիւնների անմնացորդ դերակատարութեանը հայ նոր սերնդի հայեցի դաստիարակութեամբ տոգորելու հարցով:

Ասմունքներով ելոյթ ունեցան Վանէ Մակարեանը եւ Նայիրի Շիրւանեանը, իսկ ազգային-յեղափոխական երգերի շարանով հանդէս եկաւ Ռոմիկ Ազիզեանի ղեկավարութեամբ նւագախումբը, երգերով նաեւ ելոյթ ունեցաւ Ռենիա Աբնուսը:

Յոբելեանին նւիրւած համեստ հանդիսութիւնը եզրափակւեց միութեան վարչութեան նախագահ Արա Մկրտչեանի ելոյթով, ով իր շնորհակալական խօսքը փոխանցեց ներկաներին եւ անդրադաձաւ միութեան առաքելութեանը:

Վերջում հատւեց 60-ամեակը նշող տորթը:

Թղթակցութիւնը կազմեց ԿԱՐԻՆԷ ԴԱՒԹԵԱՆԸ